Trong thời đại công nghệ, việc sử dụng camera giám sát để bảo vệ tài sản và an ninh đang trở nên phổ biến. Một tình huống khá phổ biến là hàng xóm tự ý gắn camera lên cây xanh trước cửa nhà người khác và hướng ống kính vào khu vực sinh hoạt riêng. Vậy trong trường hợp này, bạn có được tự ý tháo camera không? Hành vi lắp đặt như vậy có vi phạm pháp luật không?
Để trả lời cho những thắc mắc này, chúng ta sẽ cùng phân tích cụ thể dưới góc nhìn pháp lý với sự tư vấn của Luật sư Đặng Hoài Vũ (Đoàn Luật sư TP.HCM).
Quyền riêng tư được pháp luật bảo vệ ra sao?
Theo Hiến pháp năm 2013, tại Điều 21 đã nêu rõ:
“Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình; có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình. Thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình được pháp luật bảo đảm an toàn.”
Tiếp đó, Điều 38 của Bộ luật Dân sự 2015 cũng khẳng định:
“1. Đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ.
2. Việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân phải được người đó đồng ý, việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến bí mật gia đình phải được các thành viên gia đình đồng ý, trừ trường hợp luật có quy định khác.”
Như vậy, việc hàng xóm tự ý lắp camera hướng về phía nhà bạn mà không có sự đồng thuận rõ ràng là hành vi xâm phạm đến quyền riêng tư và bí mật đời sống cá nhân, và hoàn toàn có thể bị xử lý theo quy định pháp luật.
Hành vi gắn camera lên cây xanh có vi phạm không?
Ngoài vấn đề riêng tư, cần xét thêm vị trí lắp đặt. Trong trường hợp hàng xóm gắn camera lên cây xanh đô thị trước cửa nhà bạn, hành vi này còn vi phạm các quy định liên quan đến quản lý và bảo vệ cây xanh.
Cụ thể, theo Khoản 5, Điều 7 Nghị định số 64/2010/NĐ-CP về quản lý cây xanh đô thị:
“5. Treo, gắn biển quảng cáo, biển hiệu và các vật dụng khác trên cây; giăng dây, giăng đèn trang trí vào cây xanh khi chưa được phép.”
Không những thế, Điểm a Khoản 1 Điều 54 của Nghị định 16/2022/NĐ-CP quy định:
“1. Phạt cảnh cáo đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Đục khoét, đóng đinh vào cây xanh, cắt cành cây, lột vỏ thân cây, phóng uế quanh gốc cây;”
Việc lắp camera lên cây xanh (dù với mục đích cá nhân) vẫn là hành vi bị cấm và có thể bị xử phạt hành chính, ngay cả khi nó không ảnh hưởng trực tiếp đến cây
Các chế tài xử phạt cụ thể
Nếu hàng xóm có hành vi thu thập thông tin cá nhân từ camera mà không được bạn đồng ý, họ có thể bị xử lý theo Nghị định 15/2020/NĐ-CP, cụ thể tại Điểm e Khoản 3 Điều 102:
“3. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
[..]
e) Thu thập, xử lý và sử dụng thông tin của tổ chức, cá nhân khác mà không được sự đồng ý hoặc sai mục đích theo quy định của pháp luật; [..]”
Bên cạnh đó, các hành vi vi phạm trong quản lý cây xanh có thể bị:
- Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền, tùy mức độ xâm hại (đục thân, treo vật dụng, ảnh hưởng đến cây trồng…).
- Buộc tháo dỡ và khôi phục hiện trạng ban đầu.
Có được tự ý tháo dỡ camera không?
Một trong những câu hỏi thường gặp nhất là: “Nếu camera được lắp đặt sai phạm như vậy, tôi có được tự tháo xuống không?”
Luật sư Đặng Hoài Vũ cho biết, câu trả lời là KHÔNG. Dù hành vi lắp đặt có thể vi phạm, camera vẫn là tài sản thuộc quyền sở hữu hợp pháp của hàng xóm, và bạn không có quyền tự ý tháo dỡ. Việc làm này có thể bị xem là xâm phạm tài sản của người khác, thậm chí có thể bị xử lý hình sự nếu gây thiệt hại hoặc hậu quả nghiêm trọng. Bạn nên thông báo với UBND phường để yêu cầu xử lý vi phạm và yêu cầu tháo dỡ camera đó.
Trong mọi tình huống liên quan đến camera giám sát, hãy nhớ rằng quyền của bạn luôn được pháp luật bảo vệ, miễn là bạn hành động đúng quy trình và giữ thái độ văn minh, hợp lý
Cảm giác bị camera hướng vào nhà riêng chắc chắn gây ra nhiều bất an và phiền toái. Tuy nhiên, điều quan trọng là bạn cần xử lý đúng luật: không nên nóng vội, không tự tháo dỡ, mà hãy bình tĩnh trình báo với cơ quan chức năng để đảm bảo quyền riêng tư và quyền tài sản đều được tôn trọng.
Nguồn: Tuổi Trẻ
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.